Cách đây gần nửa thế kỷ, năm 1959 quân đội ta đã thành lập hai đường vận chuyển chiến lược nhằm chi viện sức người sức của cho đồng bào và chiến sỹ miền Nam, một trên bộ và một trên biển, vượt núi Trường Sơn và xuyên biển Đông. Sau gần bốn tháng chuẩn bị, ngày 8/4/1962, chuyến tàu trinh sát và mang chỉ thị của Trung ương về mở đường vận chuyển chiến lược trên biển do đồng chí Bông Văn Dĩa chỉ huy đã đến được miền Nam, mở hướng chi viện mới hiệu quả, bảo đảm bí mật, bất ngờ.

Tháng 10 – 1961, Bộ quốc phòng thành lập Đoàn 759, đoàn vận tải thủy có trách nhiệm chở hàng chi viện cho miền Nam bằng đường biển. Bắt đầu từ đây, cán bộ, chiến sỹ Đoàn 759 với những chiến công hiển hách, việc làm phi thường làm nên con đường huyền thoại mang tên Bác, kỳ tích có một không hai trong lịch sử dân tộc. Cũng bắt đầu từ đây xuất hiện những con tàu không số lúc ẩn lúc hiện như thần thoại. Trang nhật ký vận chuyển vào thời điểm quan trọng còn ghi: K15 ( nằm ở đầu bán đảo Đồ Sơn) đã chứng kiến chiếc tàu gỗ đầu tiên chở 30 tấn vũ khí rời bến lên đường đi Cà Mau. Ngày 16/10/1962, con tàu cập bến thành công tại Vàm Lũng ( Cà Mau). Tiếp đó, đội tàu số 2, rồi số 3 và hàng trăm lượt tàu xuất phát từ địa điểm này, chở không biết bao nhiêu hàng hóa, vũ khí chi viện cho miền Nam ruột thịt, đánh giặc thắng lợi, góp phần vào chiến thắng 30/4/1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất nước nhà.

Ngày nay những ai có dịp đến Đồ Sơn, khi đến thung lũng Xanh dưới chân đồi Nghinh Phong đều thấy tượng đài kỷ niệm di tích lịch sử đường Hồ Chí Minh trên biển lồng lộng và trang trọng giữa mây trời. Đây là công trình được xây dựng và hoàn thành đúng dịp kỷ niệm 50 năm giải phóng Hải Phòng. Giữa màu xanh của núi đồi Đồ Sơn trong tiếng rì rào của sóng biển, di tích K 15 là biểu tượng anh hùng ca ngợi lòng quả cảm, sẵn sàng  chiến đấu hy sinh vì Tổ quốc của cán bộ chiến sỹ trên những con tàu không số năm xưa. Hiện, K15 còn lại những cột bê tông trường tồn như nốt nhạc của bài ca đi cùng năm tháng, khắc ghi chiến công chói lọi, đánh dấu trang sử hào hùng của quân đội ta.

Tượng đài kỷ niệm đường Hồ Chí Minh trên biển và di tích bến tàu không số K15 Đồ Sơn trong những năm gần đây đón hàng nghìn lượt du khách đến tham quan, không những mở hướng phát triển du lịch mà còn trở thành địa chỉ giáo dục truyền thống lịch sử cho các thế hệ trẻ hôm nay, nhớ về những chiến công chói lọi của quân và dân ta, chung sức đồng lòng phấn đấu xây dựng Đồ Sơn ngày càng phát triển, xứng đáng là trọng điểm du lịch quốc gia./.  

Anh Văn ( Báo HP )